Carausius was een Menapiër, die zijn bekwaamheid had bewezen gedurende Maximianus' campagne tegen de Bagaudae rebellen in Gallië in 286. Als gevolg daarvan werd hij commandant van een vloot die haar thuishaven in het Engelse Kanaal had, met als verantwoordelijkheid het uitschakelen van de Frankische en Saksische piraten die de kust onveilig maakten. Klaarblijkelijk maakte Carausius er gewoonte van de aldus verkregen buit voor zichzelf te houden, en te gebruiken voor het rekruteren van voormalige piraten als scheepsbemanning. Maximianus zag Carausius als een bedreiging, en verordende zijn dood. Carausius echter kwam achter deze plannen, en reageerde door zichzelf tot keizer uit te roepen, en kreeg daarin de steun van de drie Romeinse legioenen in Brittannië, en één in Gallië.
Met de hulp van deze troepen en zijn vloot, aangevuld met de steun van Franken en Britten, had Carausius een sterke positie. In 289 faalde een invasie van Brittannië met het doel hem af te zetten als gevolg van een storm. Carausius trachtte tot overeenstemming te komen met Maximianus en diens mede-heerster Diocletianus, echter generaal Constantius Chlorus werd gestuurd om de rebellie neer te slaan. Er wordt gespeculeerd (o.a. door de historicus S.S. Frere) dat de rebellie van Carausius een bedreiging was voor Diocletian's visie van een sterke, gecentraliseerde regering gebaseerd op zijn tetrarchie. In elk geval, rond 293 had Constantius de macht over noord Gallië, en de haven van Boulogne, die voor Carausius van groot belang was. Constantius had daarnaast de steun terug verworven van het Gallische legioen. Door deze tegenslagen verzwakt, was Carausius niet bedacht op de aanslag die zijn rentmeester Allectus pleegde. Monmouth verhaalt dat Allectus met drie legioenen werd gestuurd om Carausius te vermoorden, en Brittannië weer onder Romeins gezag te brengen. In plaats daarvan nam Allectus het Britse koningschap over.
